REHBERLİK

Kaygı; kişi duygusal ya da fiziksel baskı altındayken ortaya çıkan bir tepkidir. Kaygı, hiçbir zaman korku değildir. Çünkü korkuda fiziksel varlığımızı tehdit eden unsurlar vardır. Kaygıda ise fiziksel varlığımıza yönelik bir tehlike yoktur. Kaygıyı tamamen kendi olumsuz düşüncelerimiz sonucu üretiriz. Kaygının kaynağı belirsizdir. "Ben yılandan korkarım" da olduğu gibi korkunun kaynağı belirlidir. Korku daha kısa sürelidir,kaygı ise daha uzun süre devam eder. Korku kaygıdan daha şiddetlidir.
Hazırlanması gereken derslerin birikip ağırlaşması, sizden beklenenlerin fazlalığı ve bütün bunları nasıl yapacağınızı bilememeniz büyük bir yük oluşturur ve bu da zamanla bıkkınlık verir. Herkesin dönem dönem yaşadığı bu usanma ve karamsarlık son derece normaldir. Normal olmayan ise, gereksiz olan bu duygular karşısında ümitsizliğe kapılmak, kendinizi çaresiz ve güçsüz hissederek çalışmayı ve mücadeleyi bırakmaktır.

Genel olarak insanlar kaygıyı, gelecek ile ilgili karamsarlık, başarısızlık, endişe,umutsuzluk,karışıklık duygularıyla birlikte dile getirirler. Sınav kaygısı da böyle başlar. "Sınavı kazanamazsam her şey biter,hayatım mahvolur,herkese rezil olurum" vb. düşüncelere kapılarak sınava girmeden kaygı hali başlar. Sınav kaygısı, sınav sonucunda olumsuz bir sonuç umulduğu için olur.

1-Düşünsel Olarak ;

• Sınavı bilgi değerlendirmesi olarak değil de kişilik değerlendirmesi olarak görme,
• Derslere çalışmaya rağmen yetersizlik duygusu içerisinde olmak,
• Çalışırken dikkat dağınıklığı, unutkanlık,öğrenilen bilgilerin birbirlerine karıştırılması,
• Çok çalışmaktan dolayı beynin dolduğunu düşünerek bunalmak,
• Aşırı huzursuzluk,gerginlik,endişe ve sıkıntı hali,
• Önceki başarısızlıklardan dolayı yeni denemelerde de başarısız olacağı düşüncesi,
• Önemli sayılan, kendine değer verilen insanların sevgi ve ilgilerini kaybetme,
• Başarısızlığı bir facia,mahvoluş,her şeyin sonu olarak görmek,
• Sınavı kazanmayı,üniversiteye girmeyi yasalaştırmak, mutlaka olması gerekiyormuş gibi düşünmek,
• Sınavı kazanmayı tek amacıymış gibi görmek,
• Sınavı kazanamama durumunda nasıl üzüleceğini düşünmek,
• Bütün bu nedenlerden dolayı, sınav yaklaştıkça yaşanan panik duygusu,

Kaygı esnasında soluk alıp vermemiz hızlanır, terlemeye başlarız,kelimeler boğazımızda kalır, midemiz bulanmaya başlar ve bunlar hafif tedirginlik duygusuyla bizi rahatsız eder, o andaki aktivitemizi olumsuz etkiler. Kaslarımız gerilmeye başlar,el ve ayaklarda üşüme,avuç içlerinde terleme olur. Nefes alıp vermede düzensizlik,kesik kesik nefes alma,gerginlik,kalp çarpıntısı, bel ağrısı, mide ağrısı, ishal ya da kabızlık, sürekli tuvalete gitme ihtiyacı hissetmesi, sürekli yorgunluk, sürekli baş ağrısı, boyun kaslarının gergin olması vb. Kaygı esnasında organizmada gözlenen bu olumsuz değişiklikler bizim o andaki aktivitemizi olumsuz etkiler. Bu gibi belirtiler bedensel hastalıkların belirtileri de olabilir. Bu belirtiler bireyde uzun zamandır gözlenmiş ve onun günlük yaşamını etkiler dereceye gelmişse, bireyin bir doktora gidip muayene olmasında yarar vardır.

2-Bedeni Kontrol Altına Alarak ;

• Öncelikle düzenli ve yeterli beslenmeniz gerekir.
• Spor yapmaya zaman ayırın. Bedensel durumunuza göre fiziki egzersizler yapın.
• Yüksek kaygı esnasında beden kimyasında birtakım değişikler olur. Bu değişikliklerin kaynağı bedenin salgılamış olduğu kimyasal maddelerdir. Bu değişiklikler sonucu yaptığımız işler aksar. Bu da gevşeme tekniği ile giderilebilir.
• Gevşeme Tekniği: Bedende yüksek kaygı sırasında ortaya çıkan zararlı kimyasal maddelerin giderilmesini sağlar.
• Bedeni kontrol altına almanın birinci yolu, doğru ve derin nefes almayı öğrenmektir. Böylece pratik bir rahatlama sağlanır.
• Doğru ve derin nefes vücutta damarların genişlemesini, bunun sonucu olarak da kanın (0kşijen) bedenin en uç ve derin noktalarına ulaşmasını sağlar. Vücuttaki oksijen oranının artması, yüksek kaygı nedeniyle ortaya çıkan zararlı biyokimyasal maddeleri yok eder. Böylece birey duygusal olarak kendini rahat, dengeli ve sağlıklı hisseder. 

Fizik egzersizinin yararları:

• Kas gevşemesi
• Zihinsel gevşeme
• Yapılan işte etkinliğin artması
• Enerjide artış
• Endişelerde azalma
• Daha iyi sağlık
• Duygusal rahatlık
• Kendine güven artışı

Günde 10-20 dakika düzenli egzersiz yapmanın sınavlara hazırlanan gence sağlayacağı yararlardan birincisi kaygıyı azaltması, ikincisi öğrenmede etkinliğin artmasıdır.

3-Doğru Nefes ;

Doğru nefes vücudu rahatlatır, gevşemeyi sağlar. Vücutta daha fazla oksijen yakılmasından dolayı, öğrenme sırasında beyinde meydana gelen protein bağlarının kurulmasını sağlar. Oksijenin vücudun en uç noktasına gitmesini ve stresin ortadan kalkmasını ya da azalmasını sağlar. Doğru nefes alma nasıl olmalı:

• Bu çalışmayı açık havada veya iyi havalandırılan bir odada yapın.
• Bol ve rahat giysiler tercih edin.
• Solunum çalışmasına başlamadan önce bir iki dakika gevşeyin. Gözlerinizi kapayın ve düşüncelerinizden sıyrılmaya çalışın.
• Sağ elinizin avuç içini midenize, sol elinizi göğsünüze koyun. Nefes aldığınızda sağ eliniz hareket ediyorsa doğru nefes alıyorsunuz demektir.
• Nefes alırken ağır ve derin nefes alınmalıdır.
• Burundan alınmalı ağız kesinlikle kapalı olmalıdır.
• Akciğerin tamamı kullanılmalıdır.
• Nefes alma egzersizine başlamadan önce sağ elinizi göbeğinizin altına, sol elinizi göğsünüzün üzerine koyun.
• Nefes almadan önce ciğerlerinizin tamamını boşaltın.
• Günde 40-50 defa doğru nefes alma egzersizi yapmak kaygıyı düşürür.